Stale ferrytyczne są od lat z powodzeniem wykorzystywane w wielu sektorach rynku, takich jak przemysł samochodowy, transportowy czy branża AGD. Jednak ich faktyczna i  potencjalna przydatność wykracza daleko poza te ramy. Korzyści płynące z ich stosowania przedstawia ISSF – Międzynarodowe Forum Stali Nierdzewnej, organizacja badawcza skupiająca się na różnych aspektach branży stali nierdzewnej.

Ferrytyczne stale nierdzewne funkcjonują w przemyśle od lat i sprawdzają się w wielu wymagających zastosowaniach. – To podstawowe i najwcześniej wynalezione stale z szerokiej gamy stali nierdzewnych i kwasoodpornych. Stanowią obecnie ok. 24% światowej produkcji stali nierdzewnej, tj. ponad 9 mln ton – mówi Jan Myczkowski, Prezes SSN - Stowarzyszenia Stal Nierdzewna.

W poszukiwaniu alternatywnych rozwiązań

Producenci i użytkownicy stali nierdzewnych od lat odczuwają wahania ceny niklu, który jest szeroko stosowanym składnikiem stali austenitycznych. - W obliczu eksplozji jego kosztów, nierdzewne stale ferrytyczne wyłaniają się jako użyteczne rozwiązanie, do wielu zastosowań – mówi Jean-Yves Gilet, przewodniczący Komitetu ds. Rozwoju Rynku ISSF. Ferrytyczne stale nierdzewne zawierają między 11 a 30 % chromu i maksymalnie 0,1 % węgla – Stale te występują w pięciu podstawowych grupach w zależności od zawartości chromu, dodatków stabilizujących (tytan czy niob) oraz molibdenu – mówi Jan Myczkowski. Należy podkreślić, że cena chromu - składnika, który sprawia, że stal nierdzewna jest odporna zwłaszcza na korozję - jest historycznie stosunkowo stabilna. - Będziemy wspierać przedsiębiorców, w poszukiwaniu alternatywnych rozwiązań, które umożliwią utrzymanie stałych cen wyprodukowanych towarów. Jest dla nas jasne, że cechy techniczne i sprawdzone zalety stali ferrytycznych sprawiają, że właśnie nastał jej czas – dodaje Jean-Yves Gilet.

Komin ze stali ferrytycznej Źródło: MK Systemy Kominowe

System kominowy ze stali ferrytycznych Źródło: MK Systemy Kominowe

Szereg wyróżniających cech

Stale ferrytyczne znajdują szerokie zastosowanie w wielu branżach ze względu na swoje właściwości. Mają niską rozszerzalność cieplną. Charakteryzują się także odpornością na utlenianie w wysokiej temperaturze, są mniej podatne na skalowanie niż stale austenityczne.

Stal ferrytyczna ma wysoką przewodność cieplną, co sprawia, że przewodzi ciepło bardziej równomiernie niż stal austenityczna. Jest również mniej podatna na odkształcenia w wyniku długoterminowych naprężeń. Łatwiej ją także ciąć.

W samochodzie, pralce i w domu

Rodzimi producenci wykorzystują stal ferrytyczną do produkcji tłumików samochodowych, dekoracyjnych listew, lamp oraz okapów kuchennych, kuchenek mikrofalowych, tosterów, ekspresów do kawy czy bębnów pralek. Stal ferrytyczna sprawdza się również w branży budowlanej. Na świecie wykorzystywana jest w produkcji elementów mostów, kontenerów, okien, rynien.

- Udało się dopracować szereg rozwiązań z zakresu obróbki plastycznej i spawania, dzięki którym stal w gat. 1.4521 z powodzeniem jest stosowana również w systemach kominowych. Ten gatunek stali ma m. in. dobrą odporność na korozję wżerową, naprężeniową i międzykrystaliczną oraz dobrą tłoczność i spawalność. W szeregu aplikacji tej branży zastąpił uprzednio stosowane gatunki 1.4301 lub 1.4404 – zauważa Jan Myczkowski.

W Polsce nowatorskie pomysły projektowe i produkcyjne w dziedzinie stalowych przewodów kominowych wprowadza firma MK Żary, która jest pionierem w wykorzystaniu stali ferrytycznej w tej branży. MK opracowała unikatową technologię obróbki tej stali, która pozwala konstruować niezawodne systemy kominowe. – Jest to materiał nie tylko nierdzewny, ale także kwasoodporny. Nasze kominy wykonane ze stali 1.4521 z powodzeniem zaliczyły test na korozję V2 przeprowadzony przez laboratorium TUV w Monachium, co potwierdza, że stal 1.4521 jest równoprawnym odpowiednikiem stali 1.4404 do budowy systemów kominowych – mówi Przemysław Dobosz, Starszy Manager Produktu firmy MK. – Stosujemy ją z powodzeniem, bez żadnej reklamacji od 2007 roku, a okres gwarancji na stalowe elementy naszych systemów kominowych wynosi 20 lat  – dodaje.

Dotychczasowe badania ISSF oraz szerokie możliwości zastosowania stali ferrytycznej w wielu branżach na całym świecie powinny więc inspirować jej potencjalnych użytkowników, gdyż  przyszłość wielu dziedzin bez wątpienia należy do stali ferrytycznych.